Loài cây càng cua có một số tên gọi khác như đơn buốt, đơn kim, quỷ châm, song nha lông, xuyến chi với tên khoa học là Bidens pilosa L. (1753). Càng cua thuộc họ hoa Cúc Asteraceae, bộ hoa Cúc Asterale. Là cây hoang dại, càng cua là nguồn mật chính của ong mật và người nuôi ong có thể khai thác cả mật ong và phấn hoa từ cây nguồn mật này. Càng cua là cây ưa sáng, phân bố nhiều ở các vùng nhiệt đới như Tanzania, Trung Quốc, Việt Nam…
Ở nước ta, càng cua mọc ở khắp các tỉnh miền núi, trung du và đồng bằng, nhưng hầu như chỉ tiết mật và cung cấp phấn hoa cho ong mật ở Vân Hồ, Mộc Châu, Yên Châu (Sơn La) từ tháng 9-11 hằng năm. Vào thời gian này, hàng chục ngàn đàn ong nuôi được đưa lên các huyện này để tạo chúa, dưỡng đàn, khai thác mật ong và phấn hoa càng cua.
Mỗi mùa hoa càng cua, người nuôi ong có thể khai thác được 10-15kg mật và 1-2kg phấn hoa/đàn ong. Sản phẩm của cây càng cua có chứa một số chất chống ô xy hóa như luteolin, butein, centaureidin… Các chất này có khả năng phòng trị một số bệnh nan y ở người. Vì vậy mật ong và phấn hoa càng cua khai thác từ đàn ong mật đang được dùng phổ biến để ăn trực tiếp cũng như sản xuất kem dưỡng da, kem chống nắng.
Tuy nhiên, cơ thể con người chỉ có thể hấp thụ được 5% các chất dinh dưỡng từ phấn hoa tươi do vỏ hạt phấn hoa rất bền vững không bị phân huỷ bởi các enzyme trong cơ thể người. Vì vậy, để cơ thể người có thể hấp thụ được hiệu quả các chất dinh dưỡng trong phấn hoa như vitamin, các chất chống oxi hoá như luteolin… phấn hoa phải được nảy mầm sử dụng thiết bị nảy mầm phấn hoa trong mật ong.
Kết quả nghiên cứu của Viện An toàn Thực phẩm (FSI) thuộc Công ty CP Chứng nhận và Giám định VinaCert gần đây cho thấy hàm lượng luteolin trong phấn hoa càng cua tươi đã nảy mầm trong mật ong càng cua tới 34,75 mg/kg và trong mật ong càng cua là 26,86mg/kg.
Cũng theo kết quả nghiên cứu này, với liều 50 đến 200 mg Luteolin từ sản phẩm ong càng cua, tương đương với khoảng 2-8 kg mật, hoặc 1,5-6 kg phấn hoa càng cua đã nảy mầm trong mật ong có thể giúp người tiêu dùng phòng trị một số bệnh ung thư, trong đó có ung thư da.
FSI