Chợ nông thôn có vai trò quan trọng trong việc giao thương, trao đổi hàng hóa, góp phần vào sự phát triển kinh tế - xã hội của mỗi địa phương. Tuy nhiên, việc kiểm soát về nguồn gốc, an toàn thực phẩm trước khi đưa vào lưu thông tại các khu chợ này còn gặp không ít khó khăn.
Việc kiểm soát nguồn gốc thực phẩm gặp không ít khó khăn bởi lực lượng chức năng mỏng, thiếu về phương tiện, trang thiết bị kiểm tra.
Tại chợ Bình Khê, xã Bình Khê, thị xã Đông Triều, tỉnh Quảng Ninh bày bán đủ loại hàng hóa, thực phẩm tươi sống phục vụ bữa ăn gia đình như: Gà, vịt, cá, các loại rau... Nhưng hầu hết hàng hóa ở đây đều không có nguồn gốc xuất xứ, chứng nhận bảo đảm VSATTP. Để lựa chọn thực phẩm an toàn, các bà nội trợ tìm kiếm những sản phẩm gọi là sạch trong bữa ăn gia đình như mua thịt cá từ người quen nuôi trồng, tự trồng rau...
Bà Nguyễn Thị Huệ, thôn 6A, xã Bình Khê, thị xã Đông Triều, tỉnh Quảng Ninh chia sẻ: “Mua của những người quen thì mua, cam táo toàn đồ Trung Quốc cho nên tôi cũng không ăn. Còn mua thịt thì mua những người quen cùng làng người ta mổ thôi. Cũng phải lo lắng về nguồn gốc, mình ăn mình phải cẩn thận.”
Hầu hết hàng hóa ở đây đều không có nguồn gốc xuất xứ, chứng nhận bảo đảm VSATTP.
Không chỉ đối với thực phẩm tươi sống, các loại thực phẩm khô cũng đang báo động về tình trạng vi phạm ATTP. Nhiều mặt hàng như: Bánh kẹo, nấm, măng khô, hạnh nhân, gia vị chỉ được đóng trong các bao tải, không nhãn mác và cứ thế, người bán đóng túi bán cho khách. Khi được hỏi về nguồn gốc xuất xứ một chủ cửa hàng khẳng định hàng hóa đều đảm bảo an toàn, mọi người vẫn mua về sử dụng bình thường: “Nhãn mác thì bao giờ chả thế, nó cũng đủ bao nhiêu thứ, chỉ có thế này thôi, nhập ở đâu cũng được, tất cả đều sử dụng”.
Người tiêu dùng cũng như các hộ kinh doanh còn chưa nắm rõ luật ATTP. Có lẽ, chỉ khi nào xảy ra những vụ ngộ độc nguy hiểm, đe dọa tính mạng con người thì vấn đề vệ sinh an toàn thực phẩm mới được để ý tới. Điều này làm cho tình trạng mất vệ sinh an toàn thực phẩm tại các chợ nông thôn đặt trong trạng thái báo động. Đây cũng là thực trạng chung tại các chợ vùng nông thôn trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh.
Nhiều mặt hàng như: Hoa quả, bánh kẹo, nấm, măng khô, hạnh nhân, gia vị chỉ được đóng trong các nilon không nhãn mác, nguồn gốc xuất xứ.
Trao đổi về vấn đề này, Ông Nguyễn Minh Chung, Chi cục trưởng Chi cục an toàn vệ sinh thực phẩm – Sở Y tế Quảng Ninh cho biết: Việc kiểm soát nguồn gốc thực phẩm cũng như công tác đảm bảo an toàn thực còn gặp không ít khó khăn bởi lực lượng chức năng mỏng, thiếu về phương tiện, trang thiết bị kiểm tra. Để khắc phục tình trạng trên, các cơ quan quản lý, chính quyền địa phương cần tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, xử lý thật nghiêm các cơ sở vi phạm ATTP.
“Cơ quan quản lý, chính quyền địa phương và ban quản lý chợ tích cực kiểm soát nguồn thực phẩm đưa vào chợ. Tăng cường tuyên truyền cho người dân nhất là vùng sâu vùng xa để cho người ta nhận thức được cách lực chọn thực phẩm nó đảm bảo an toàn khi mà mua và sử dụng. Không nên mua những loại không có nguồn gốc rõ ràng, giá rẻ thì nó sẽ gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe, lâu dài ảnh hưởng đến sức khỏe. Đồng thời tăng cường kiểm tra thường xuyên liên tục, đây là việc làm lâu dài. Và kiên quyết xử lý những cơ sở không chấp hành tốt các quy định để làm gương cho những cơ sở khác để có sức răn đe” - ông Chung nói.
Để khắc phục tình trạng mất ATTP tại các chợ vùng nông thôn, ngoài các ngành chức năng tăng cường công tác tuyên truyền, kiểm tra, có chế tài xử lý đối với các hộ kinh doanh thực phẩm thì mỗi người dân hãy lựa chọn và sử dụng sản phẩm tại những quầy bán thực phẩm uy tín an toàn, tẩy chay các cơ sở thực phẩm không đảm bảo vệ sinh nhằm bảo vệ sức khỏe cho mình và cộng đồng./.
Theo Nguyễn Phương - Mỹ Dung/VOV-Đông Bắc